احکام خوردنی ها و آشامیدنی ها بخش دوم

احکام خوردنى ها و اشامیدنى هاء بخش دوم

ج حکم خوردن اجزاء مختلف حیوانات حلال کوشت

کدامیک از اجزاى جهاریایان حلال کوشت

حرام مى باشد؟

» فضله» یا: ( الرَّؤْت) 1( الدّجیع)2 ( القزث)3

(سرکین)

1.خوردن فضله جهاریایان حلال کوشت حرام

است.(حضرت امامء آیت الله سیستانى)

2 خوردن اشیاء خبیث و یلید که طبع انسان از

أن تنفر دارد (مانند فضله حیوانات و آب بینى و امثال

أن) حرام است هرجند باک باشد. (آیت الله مکارم)

منابع:

سید ند حسن بنى هاشمى, توضیح المسائل مراجع, م2626؛ سید روح

الله خمینى, تحریر الوسیلة ترجمه» ج3» ص: 283»: کتاب الاطعمة و

الأشربة, القول فی الحیوان م27, مکارم رساله توضیح المسائتل» م2259و

0 ؛ سید على سیستانى, منهاج الصالحین» ج3» ص: 297 م 900

1 .الرَّوْت ج أزوّاث [روث: یشکل اسب یا سرکین هر ستور سم

دارى.( بستانى» فؤاد افرام؛ فرهنقف ابجدی عربی فارسی» متن»ء ص:

6)) الرَّوْتْ رَحِیعْ ذی الحافر.( ابن منظورء مد بن مکرم, لسان العرب

ج2 ص156.

2.الرّجیع ج رُجُع: آنجه که بازکردانیده شود آنجه که شتر با آن

نشخوار کند» سرکین» جامهى کهنه. فرهنکى ابجدی عربی فارسیء» متن»

ص: 40

3 .القزث: المتَزْجِینُء ما دام فی الکّرش. ابن منظورء مد بن

مکرم, لسان العرب ج2 ص 176 (سرکین که در شکنبه حیوان باشد.

فرهنک ابجدی عربی فارسی متن 658)

3.حکم ادرار حیوانات حلال کوشت

سؤال: خوردن بول حیوانات حلال کوشت جه

حکمى دارد؟

بول حیوانى که ککوشتش خورده مىشودء مانند

کوسفند و کاوإحتى در صورت نبودن ضرورت] حلال

استء؛ کما اینکه در حلال بودن بول شتر جهت معالجه

أشامیدن بول حیوانات حرام گوشت،حرام است

و همجنین بول حیوانات حلال کّوشت - حتى شتر بنابر

احتیاط لازم - ولى خوردن بول شترو گاو و گوسفند اگر

در اینها نباشد.(آیت الله سیستانى)

خوردن اشیاء خبیث و یلید که طبع انسان از آن

تنفر دارد (مانئند فضله و بول حیوانات و أب بینى و

امثال آن) حرام است هر جنا یا> ‎٠‏ بأثه (آیت الله مکارم)

منابع:

سید روح الله خمینى, تحریر الوسیلة ترجمه» ج3» ص: 285,

کتاب الاطعمة و الأشربة, القول فی الحیوان, م32؛ ؛ سید على سیستانى,

منهاج الصالحین» ج3» ص: 298 م903؟؛ ناصر مکارم شیرازى, استفتاء

شخصى از سایت, کد رهکیرى: 9602060072

4. حکم جیزهاى مورد نفرت (خبائث)

خوردن اشیاء خبیث و یلید جهاریایان که طبع

انسان از آن تنفر دارد جه حکمى دارد؟

جرک و کتثیفى ها و أب بینى و اخلاط هر

حیوانى بدون اشکال حرام است اما اب دهان و عرق از

غیر نجس العین حلال هستند خصوصا اکّر از انسان یا

حیوانى که کوشتش خورده مىشودء باشند. لحضرت

امام)

خوردن اشیاء خبیث و یلید که طبع انسان از أن

تنفر دارد (آیت الله مکارم: مانند فضلة حیوانات و آب

بینى و امثال ان) حرام است هر جند یاک باشد. (آیت الله

مکارم)

منابع:

سید روح الله خمینى, تحریر الوسیلة ترجمه» ج3» ص: 287 » کتاب

الاطعمة و الأشربة, القول فی الحیوان, م36؛ ناصر مکارم شیرازى,

رساله توضیح المسائل»ء ص: 22606440

5 طحال یا سیرزج

نکته: آیت الله مکارم در جواب استفتائى کفته اند

که: خوردن مایه طحال کوسفند جایز نیست.

ملبع.

6. قضیب(نرى)

نرى حرام است.( مراجع عظام تقلید)

7 فزج

ایت الله سیستانى)

فرج حرام است .(ایت الله مکارم)

8. بیضه هایا (دنبلان), (تخم)» (أنیاِ)

9 0 دان یا مثانه

0. زهره دان یا مَراره( کیسه صفرا)

زهره دان حرام است.( مراجع عظام تقلید)

(المرارة» بفتح المیم: وهی التی تجمع المرة الصفراءعء وهی لازقة

بالکبد کالکیس لکل ذی روح إلا النعام والإبل» و هی بالفارسیّة: «کیسه

صفر ». انظر: القاموس المحیط. جَ 1»ةعءص 9)

1. نخاع

 (نخاع (مغز داخل مهره کمر) رشته سفیدى است که در وسط ستون

فقرات قرار دارد و از کردن تا دم کشیده شده است. (سید على سیستانى,

منهاج الصالحین؛ ج3:» ص: 297 م900)

2 غدد (ذشول)

غدد حرام ‎١‏ ست. ( مراجع عظام تقلید)

(غُدَد عبارت از هر کرهاى است در بدن که کرد است و غالبا به کلوله

شباهت دارد.)

3 مَشیمَه یا«غزس»یا«بجه دان»

مکارم» ایت الله سیستانى)

نکته: جنین در داخل رحم شکل مى کیرد و در أنجا در درون

کیسه اى نازک اما محکم است که دور جنین را احاطه کرده و جنین و

مایع آمنیون و جفت و بندناف داخل أن قرار دارند؛ و جفت عضوى

مواد لازم را به جنین رسانده و مواد دفعى را مى کیردء لذا بین رحم و

یرده دور بجه(کیسه آب) و جفت » تفاوت وجود دارد. (ذیل هر یى از

این سه عنوان مطالب بیشترى در توضیح أنها آورده ایم.)

(در مورد معادل فارسى کلمه مشیمه و حقیقت خارجى أن با موارد

مختلفى(مثل:جفت؛ رحم و یرده نازک دور جنین«کیسه آب جنین»)

روبرو هستیم که تعیین مصداق دقیق أن را مشکل مى کند ولى با کنارهم

کذاشتن قراین مختلف مى توان به این نتیجه رسید که منظور فقها و

کتب لغت اصیل عربى از مشیمه همان یرده نازک کیسه اب است که در

 داخل رحم قرار دارد و جفت و بند ناف نیز داخل آن هستند.)

اما قراین مورد نظر: 1 یقال لما یکون فیه الولد: المَشِیمَة و

الکیس.ابن منظور, لسان العرب». ج6» ص: 2ذذلک معنى خَلْقاً

مِنْ بَعْدِ خَأْقِ فی ظُلّماتِ قلاثِ , فی البتِطن و الرَّحِم و المّشیمة. ابن

منظور لسان العرب؛ 2107 من" 5 السّحْدُ ماء أصفر ثخین یخرج

مع الولدء و قیل: هو ماء یخرج مع المشیمة. ابن منظور لسان

العرب» ج3» ص: 2064 المشیمة تخرج بعد الولدء و لا یکون الولد

فیها حین یخرج. ابن اثیر, النهایة» ج2» ص: 396...» قَالَ:

مُوسَى بْنَ جَعَْرٍ (عَلَیْهِمَا السّلَامُ) .. یَا مُخَلْص اللَبّنِ مِنْ بَیْنِ فَرْثِ و

دم و یَا حلص الود مِنْ بین مَشِیمَةٍ وَ رَحِمء(شیخ حر عاملى,

وسائل الشیعة» ج8» ص: 140حدیث10253 2 «2» مشیمهیرده

اى که جنین را در داخل رَحِم احاطه کرده است. فرهنکى فارسى

عمدید بر اساس این نقل ها: اولا: مشیمه غیر از رحم است.

ثانیا:مشیمه به معناى جفت نیست زیرا بجه در داخل کیسه آب است

نه داخل جفت.ثالثا: جیزى که همراه أن آب خارج مى شود

مشیمه است و این با کیسه آب همخوانى دارد نه با جفت.

در حدیثى که در أن تصریح به حرمت مشیمه شده و

همجنین در کلام فقها در توضیح مشیمه آمده است که( وَالْمَشِیمَةُ

وَهِیَ مَوْضِع الْوَلدِ) که این مطلب با تعریف ما(کیسه

أب جنین)سازکار است.

ا عَنْهُمْ علیهم السلام, قَالَ: «لا یُؤْکَلَ مِمّا یَکُونُ فی الإبلٍ

..وَغَیْرِدْلِکَ مِمَّا لخمة حَلَال: ... وَالْمَشِیمَةُ وَهِیَ مَوْضْعٌ الْوَلَدِ »4

الکافی (ط دار الحدیث)؛ ج12» ص: 247ح11492/

4 مشیمه(وهى موضع الولد)( سید روح الله خمینى, تحریر الوسیلة

 7؛ سید على سیستانى, منهاج الصالحین» ج3» ص: 297 م 900)

مىشود بجکدان) همجنین در شرح لمعه از مشیمه تعبیر به

(غرس)شده که همان کیسه أب جنین است. (المشیمة بفتح المیم بیت الولد.

الدمشقیة (المحشى کلانتر)» ج7؛ ص: 309 الزس واحد الأغراس» و هی

جلدة رقیقة تخرج مع الولد إذا خرج من بطن أمه. ابن الأعرابی: الغزرس

المَشِیمَة.ابن منظور, لسان العرب» ج26 ص: 154

4. حکم جُفْت

واجب است از جیزى که با بجه دان است و با

أن بیرون مىایدء احتیاط شود. (حضرت امام)

( فرهنک فارسى عمید مى نویسد جفت: عضو عروقى و اسفنجى که در

دوران ابستنى داخل رحم یستانداران تشکیل مى شود و توسط بند ناف به

جنین اتصال دارد و اکسیزن و مواد غذایى به جنین مى رساند و مواد

دفعى جنین را دفع مى کند. در زایمان هاى عادى در حدود یىک ساعت

بعد از تولد نوزاد خارج مى شود. فرهنک معین: جفت عضوى عروقى

که در هنکام باردارى؛ از طریق بند ناف مواد لازم را به جنین رسانده و

مواد دفعى را مى کیرد.)

5. دو یى کردن یا علباوان

دو عصب یهن و زردى که از کردن تا دم

روى کمر کشیده شدهاند حرام هستند.( مراجع عظام

تقلید)

 منابع:

سید روح الله خمینى, تحریر الوسیلة ترجمه» ج3» ص: 283» کتاب

الاطعمة و الأشربة, القول فی الحیوان م27

6.نخود داخل مغز«خرزة دماغ» (حبّهاى در

وسط مغز و به اندازه نخود است.)

نکته:نخود مغز حبّهاى در وسط مغز و به اندازه

نخود است که تا حدودى به رنى خاکسترى متمایل است

و رنکش با رنک مخ که در جمجمه استء» مخالف

است. (حضرت امام)

7 حدقه» یا مردمک جشم یا سیاهى جشم

حدقه (عدسى جشم که دیدن به وسیله ان صورت

مىکیرد» نه همة جسم جشم) حرام است.( مراجع عظام

تقلید)

تذکر مهم: جهت مشاهده منبع هر یک از این

موارد به ادرس منابعى که در ابتداى بحث

بررسى اجزاى حرام از جهاریایان حلال ککوشت بیان

8 .جِیزى که در میان سّم است و عرب أن را

« ذاث الأشاجع» مى کوید

ذاث الأشتاجع حرام است.(آیت الله مکارم)

9. خون

الف: خونى که بعد از ذبح» در ذبیحه باقى

مىماند

خوردن خونى که بعد از ذبح» در ذبیحه باقى

مىماند جه حکمى دارد؟

خونى که بعد از ذبح» در ذبیحه باقى مىماند

حلال است البته خون جمع شده در دل و کبد ذبیحه به

خونى که بعد از ذبح» در ذبیحه باقى مىماند

نکته اول: شمارى از فقها تصریحى به حکم این

خون نکرده اند و به طور مطلق فرموده اند خوردن

خون حرام است.(آیت الله مکارم)

نکته دوم: این مسئله در باره خوردن این خون

است وکّرنه از لحاظ طهارت و نجاست فقها حکم به

یاکى این خون مى کنند.(رجوع کنید به توضیح المسائل

مراجع, ج1, م97)

منابع:

سید مد حسن بنى هاشمى, توضیح المسائل مراجع, ج2م2626؛

سید روح الله خمینى, تحریر الوسیلة ترجمه» ج3» کتاب الاطعمة و

الأشربة, القول فی الحیوان ص: 285م 34؛ سید على سیستانى, منهاج

الصالحین» ج3» ص: 299, م 906؛

ب:خون یاکى که در غذا یا جیز دیکرى

مستهلى شود 1

خونى که هنکام یختن غذاى کوشتى از ان خارج

مى شود اکّر جدا کردن آن از کوشت بسیار مشکل است»

یا به هنکام یخته شدن مستهلى مى شودء خوردن آن

مانعى ندارد و همجنین جنانجه جزء حرام حیوان وارد

مقدار زیادى غذا شود و مخلوط کرددء استفاده از آن

غذا اشکالى ندارد ولى مراقب باشید جنین کارى نشود.

همجنین اکّر مقدار کمى خاک در غذا استفاده شود و به

نحوى باشد که در ان مستهلک شود خوردنش مانعى

ندارد.(آیت الله مکارم)

اکّر خون یاکى مثل خونى که بعد از ذبح؛ در

ذبیحه باقى مىماند در غذا و ... مستهلى شود خوردن

خونى که بعد از ذبح» در ذبیحه باقى مىماند

حرام است البته اکر این خون در أبکوشت و مانند آن

منابع:

سید على سیستانى, منهاج الصالحین» ج3» ص: 299, م 906؛

ذبیحه اى که کاملا طبق موازین شرعیّه ذبح شده لکن یس از ذبح» ان را

در آب خیلى داغ فرو مى برند به طورى که رکهایش بسته یا نیم بند شده

ودر نتیجه خون متعارف بیرون نیامده است از لحاظ کوشت و رکهاى

خون دار داخل آن جیست؟یاسخ : کوشت أن حلال است ولى احتیاط

أن است که از خونهاى داخل أن اجتناب شود.« سایت, استفتاءات,

خوردنى ها و آشامیدنى ها, مواد غذایى وارداتى, حیوان ذبح شده اى که

خونش به طور کامل بیرون نیامده«

ج: خون موجود در شیر(هنکام دوشیدن)

خونى که کّاهى موقع دوشیدن شیر در ان دیده

مىشود جه حکمى دارد؟

این خون نجس است و شیر را نجس مىکند( لذا

خوردن ان شیر و خون موجود در ان حرام است.)

بهتر است از رکه هاى خونى که در درون شیر

دیده مى شود و سیس مستهلک مى کُردد یرهیز شود.

هر جند محکوم به حرمت و نجاست نیست. (أیت الله

مکارم)

منبع:

سید مد حسن بنى هاشمى, توضیح المسائل مراجع» ج1» م 99 وم141

0 حکم قطعه جدا شده از حیوان زنده

قطعه جدا شده از حیوان زنده جه حکمى دارد؟

قطعه جدا شده از حیوان زنده که خون جهنده

داردحتى حیوان حلال کوشت نجس است و خوردنش

منابع:

سید مهد حسن بنى هاشمى, توضیح المسائل مراجع, ج1, م90 و م141

ناصر مکارم شیرازى, رساله توضیح المسائل» ص: 439م 2258؟

1. حکم خوش کوشت1» (خوئک؛. خواکى)

آیا خوئک حلال مى باشد؟

خوئک یعنى جربى اطراف برخى اعضاى داخلى

حیوان که ذاتا حرام نیست ولى با توجه به اینکه سازمان

دامیزشکى أن را نهى کرده احتمال ضرر مى رود و

ترک شود. (آیت الله مکارم)

خیلى از مردم خوش کوشت و خوئک را یکى

مى دانند در حالى که این دو با هم تفاوت دارند. خوش

کوشت ت بخش ابتدایى روده ککوسفند است که طعمى بسیار

لذیذ دارد اما خوئى یا أویشنک به غده هاى تیموس و

لوزالمعده کوساله یا ککوسفند کمتر از یک سال میکویند.

غده اى که کار ترشح انسولین و تنظیم قند خون را به

عهده دارد. البته برخى افراد روده هاى کوسفند و کوساله

را هم به نام خوئک مى فروشندء کفته شده که طبق اعلام

سازمان دامیزشکى کشورء عرضه خوئى غیرقانونى

است؛ لذا به نظر مى رسد که از نظر شرعى در مورد

آن مى توان کفت که(خوش کوشت شت یا خوئى یا خواى یا

شیرمس)جنانجه جزو غدد(کره هاى کرد کلوله

اى شکل)بدن حیوان باشد از جهت حرام بودن غدد حرام

است در غیر این صورت جنانجه مضر باشد حرام است

وکرنه حلال مى باشد.